Tuesday, May 29, 2012

Anderson-Bennink-Möbus-Glerum-Van Kemenade: International Jazzfestival Middelburg 2012

 Jazzfestival Middelburg hoort bij beste zomerfestivals van Nederland
Indringende harmoniën, opzwepende ritmen, een grommende, haast pratende trombone en  esoterische gitaarklanken: Vijf kwartier genieten.  Hans Koert

Het International Jazz Festival van Middelburg is maar wat trots op de constatering van De Volkskrant, dat het festival tot de Beste Zomerfestivals van Nederland gerekend kan worden ......... en terecht, want het International Jazzfestival van Middelburg heeft de afgelopen jaren een reputatie opgebouwd van een festival waar niet de geijkte groepen spelen, maar juist veel aandacht is voor bijzondere bands en vernieuwende muziek, die soms de grenzen van het begrip Jazz oprekken of overschrijden - 't ligt er maar aan hoe je daar tegenaan kijkt.
 Ernst Glerum en Han Bennink - een hecht ritmisch duo. (foto: Hans Koert)

Voor mij is het festival vooral verrassend - de namen van de groepen klinken me lang niet altijd bekend in de oren of doen me soms de wenkbrauwen fronsen, maar telkens weer weet de organisatie me te verrassen ..... - door de iets andere opzet van het festival kun je nu twee lange middagen / avonden van 16.00 uur tot 24.00 uur onder de pannen zijn - vier hoofdprogramma's per avond en nog eens intermezzo's vol barstend nieuw talent ..... en dat allemaal voor een prijs per avond, waar je elders slechts één concert voor krijgt. Ons Zeeuwen ..............
De serie concerten op de zaterdag werden op het abdijplein geopend door een wel heel bijzondere groep, het International Quintet Anderson-Bennink-Möbus-Glerum-Van Kemenade.
Paul van Kemenade (foto: Hans Koert)

Dit kwintet ontstond in december 2007 als een gelegenheidsgroep, geformeerd door altsaxofonist Paul van Kemenade, voor een BIM-huis optreden. Het kwintet dat toen optrad bestond uit Ray Anderson, een bijzonder inventief trombonist, die al zo'n vijf keer in de critics polls van Down Beat komt bovendrijven als beste trombonist en die in handboeken omschreven wordt als the most exciting slide brass player of his generation; Han Bennink, slagwerker, beeldend kunstenaar, een icoon van de Nederlandse jazz, timekeeper bij heel wat historische concerten, onlangs de zeven kruisjes gepasseerd, maar met een energie en uitstraling als een jonge vent.
Frank Möbus: de grote onbekende (foto: Hans Koert)

Frank Möbus, een Duitse gitarist, die speelde met jazzmusici als Louis Sclavis, Till Brönner, John Tchicai, Herb Geller en Yuri Honig, om een paar bekende namen te noemen, (mede)oprichter van groep als Der Rote Bereich en Carlos Bica’s Azul, maar voor mij de grote onbekende;
Ernst Glerum, de sympathieke  bassist met die geweldige sound ( ooit zo'n schitterend klinkend baby-basje gehoord?), die zijn sporen verdiende in  het Curtis Clark Quintet, het Amsterdam String trio, het ICP-orkest, Guus Janssen trio, het Benjamin Herman Trio en nu dit geweldige kwintet; en last but not least, Paul van Kemenade, die zich al vele jaren begeeft in de moderne experimentele jazz en graag vernieuwende geluiden laat horen - Zo verraste hij vorig jaar bijv. met een duo-album Contemplation, samen met pianist Stevko Busch en verder is hij organisator van het Stranger Than Paranoid Festival en vaste stamgast in Paradox (Tilburg).


Ray Anderson ( foto: Hans Koert)

Ray Anderson werd geboren in Chicago oktober 1952 en kan bestempeld worden als een zeer bijzondere trombonist; zijn spel zag ik gekenschetst als  boisterous, stormachtig ..... en één van zijn gadgets is het laten spreken van zijn instrument .... letterlijk! Het ontging het publiek in Middelburg niet. Het vermogen om tweestemmig te zingen heb ik niet gehoord, maar schijnt ook typerend voor Ray's stijl te zijn.
Hij begon op achtjarige leeftijd met het bespelen van de trombone, en al vroeg experimenteerde hij op zijn instrument in alle stijlen die je je kunt bedenken: van dixieland tot de vrije improvisatie in groepen als de AACM (Association for the Advancement of Creative Musicians), opgericht door Muhal Richard Abrams, Jodie Christian, Steve McCall met spelers als Henry Threadgill, Anthony Braxton, Jack DeJohnette, Chico Freeman en Lester Bowie. Hij ging spelen bij Anthony Braxton en was te horen in groepen met Charles Moffett en Stanley Crouch. Hoewel een muzikant, die vernieuwingen niet uit de weg gaat, grijpt hij graag terug naar de roots - de muziek uit New Orleans. 
Han Bennink - meer dan alleen maar een slagwerker (foto: Hans Koert)

The International Quintet Anderson-Bennink-Möbus-Glerum-Van Kemenade,  bestaat uit louter grote namen - voor het merendeel Nederlandse namen. Han Bennink kent ieder jazzliefhebbers vanwege zijn expressieve manier van drummen - een slagwerker, een ritmekunstenaar, die een maand geleden zijn 70ste verjaardag vierde, is geen onbekende in Zeeland. 
Al in de jaren zestig en zeventig speelde hij hier regelmatig voor Nieuwe Muziek en die concerten, waarbij jonge muzikanten als Willem Breuker, Han Bennink, Maarten van Regteren Altena, Leo Cuypers en Willem van Maanen acte de presence gaven, legden bij mij de basis voor de fascinatie voor  geïmproviseerde muziekstijlen, wartoe de jazz behoort .... niet dat ik alles begreep van die piep-knars-knor muziek, zoals het door de "traditionalisten" genoemd werd - het erbij horen was al genoeg reden om naar Goes of Middelburg af te reizen ...... Ik besefte toen wellicht nog niet waar die jongens in het algemeen en Han Bennink in het bijzonder, zoal mee bezig waren in die tijd en het ontging me dat Han toen al met grote namen als Johnny Griffin, Eric Dolphy (Last Concert), Dexter Gordon, Hank Mobley, Sonny Rollins en Ben Webster had gespeeld.
 Ernst Glerum met zijn basje (foto: Hans Koert)

Het kwintet opende het programma op het Abdijplein met het titelnummer van hun laatste album Who Is In Charge, een soort improvisatie op een themaatje van slechts drie-noten  en As Yet, waarin de oplettende luisteraar licks uit de rijke jazzhistorie aantrof. Verder speelden ze  het nummer Pet Shop, gecomponeerd door gitarist Frank Möbus, dat, als een Ornette Coleman ballad opgebouwd werd en de Ernst Glerum compositie Silver Nichols .... Ray Anderson maakte indruk met zijn vrije improvisaties, op zijn haast sprekende instrument, geluiden die hij subtiel uit zijn instrument liet borrelen.
 Het publiek op het abdijplein genoot. (foto: Hans Koert)

Ernst Glerum speelde een aantal solo's die je  raakten tot in de kern van je ziel op zijn kleine 150 jaar oude kamerbasje, toegeschreven, zo lees ik in de literatuur, aan de Londense basbouwer Lott.
Han Bennink, zeventig jaar, met rode zakdoek als een soort zweetband rond het hoofd geknoopt, liet zijn drumstel alle hoeken van het podium zien, wapperde met theedoeken de ritmen het publiek in of dempte, bij gebrek aan een derde arm, zijn snaredrum met de voet ....... Zo kennen we Han op zijn best - wetende dat een optreden meer is dan alleen het uitstorten van geluidsritmen over de hoofden van het publiek - het publiek wil vermaakt worden en dat werd het ........ Een concert om nog lang van na te genieten! Misschien dat Keep (it) Swinging daar bij kan helpen.

Keep (it) Swinging plaatste eerder een verslag van het openingsconcert op de markt met de The Dutch Swing College Band 

Hans Koert
keepswinging@live.nl
Twitter: #keepitswinging  Facebook group Keep (it) Swinging (inloggen)

Het programma op het abdijplein van het 6de International Jazzfestival van Middelburg werd zaterdag 26 mei 2012 geopend met een optreden van een kwintet met louter coryfeeën op het gebied van de moderne jazz.  Wat te denken van de Amerikaanse trombonist Ray Anderson, de Nederlandse slagwerker/beeldend kunstenaar/icoon van de Nederlandse Jazz Han Bennink, bassist Ernst Glerum, gitarist Frank Möbus en altsaxofonist Paul van Kemenade - alles op het abdijpodium met het International Quintet Anderson-Bennink-Möbus-Glerum-Van Kemenade: Indringende harmoniën, opzwepende ritmen, een grommende, haast pratende trombone en esoterische gitaarklanken ..............  zie hier een samenvatting van vijf kwartier genieten.
Retrospect Keep Swinging (old) Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Friends of the Keep Swinging blog Keep Swinging Contributions

No comments:

Post a Comment